วัตถุประสงค์
1.สามารถบอกลักษณะและยกตัวอย่างพันธุ์สัตว์น้ำจืดชนิดต่างๆ

          พันธุ์ปลาน้ำจืดที่มีการแพร่กระจายค่อนข้างกว้างและมีความหลากหลายของสายพันธุ์และรูปร่างอย่างมากมาย สามารถดำรงชีวิตอยู่ในแหล่งน้ำต่างๆกันทั่วโลก ตัวอย่างพันธุ์ปลาน้ำจืดที่น่าสนใจ ได้แก่

          พันธุ์ปลาน้ำจืดที่ไม่มีเกล็ดของไทย เช่น
          1. ปลาแค้, ตุ๊กแก GIANT BAGARIUS, GOONCH : Bagarius yarrelli
          รูปร่างคล้ายปลากด หัวโตและแบนราบ ตาเล็ก มีตุ่มเล็กอยู่บนผิว ครีบหลังมีก้านครีบแข็งยื่นยาวออกไปเป็นเส้นยาว ครีบหางมีปลายเรียวยาวเป็นเส้น ลำตัวด้านบนสีน้ำตาลแก่มีลายดำพาดขวาง ท้องสีน้ำตาลอ่อน ครีบต่าง ๆ สีน้ำตาล อาศัยในแม่น้ำสายใหญ่ ตั้งแต่ลุ่มแม่น้ำสาละวิน แม่น้ำเจ้าพระยาถึงแม่น้ำโขง และภาคใต้ ที่แม่น้ำปัตตานี  ขนาดที่พบทั่วไปประมาณ 60 เซนติเมตร ขนาดโตเต็มที่มีความยาว 2 เมตร กินปลา สัตว์หน้าดิน  และซากสัตว์ เป็นอาหาร

ปลาแค้

           2. ปลาสายยู, เผือก, เผาะ SNAIL EATER PANGASIUS : Pangasius conchophilus
          ปากอยู่ด้านล่างของจะงอยปาก หนวดยาว แถบฟันบนเพดานเชื่อมติดกันเป็นรูปเหลี่ยม ก้านครีบแข็งที่หลังค่อนข้างยาวและใหญ่ หัวและลำตัวสีเทา  หรือเขียวมะกอก ไม่มีแถบคล้ำ พบตั้งแต่ลุ่มแม่น้ำเจ้าพระยาถึงแม่น้ำโขง ในแม่น้ำสายหลัก ขนาดโตเต็มที่ความยาว 80 เซนติเมตร กินหอย ปู และกุ้ง เป็นปลาเศรษฐกิจและนำมาเลี้ยงเป็นปลาสวยงาม

ปลาสายยู

          3. ปลาแขยงธง BOCOURT’S RIVER CATFISH : Heterobagrus bocourti
          มีรูปร่างยาวเรียวแบนข้าง ปากเล็ก มีหนวด 4 คู่ ครีบหลังมีขนาดใหญ่และยาวสูงเด่นคล้ายชายธง ครีบอกมีเงี่ยงแหลมคม ครีบไขมันมีขนาดใหญ่และยาว ครีบหางเว้าลึก อาศัยในแหล่งน้ำไหล  ตามแม่น้ำและลำคลอง พบตั้งแต่ลุ่มน้ำแม่กลองถึงแม่น้ำโขง มีขนาด 10 - 24 เซนติเมตร  กินลูกปลา ลูกกุ้ง เป็นอาหาร

                                                                                         ปลาแขยงธง

          4. ปลาบึก MEKONG GIANT CATFISH : Pangasianodon giga 
          ส่วนหัวใหญ่ ตาเล็ก ไม่มีฟัน มีหนวดสั้น 1 คู่ซ่อนอยู่ในร่องตรงมุมปาก ลำตัวจะเป็นสีเทา ครีบทุกครีบสีเทาจาง ๆ อยู่รวมกันเป็นฝูงบริเวณเขตน้ำลึก  พบอาศัยอยู่เฉพาะในแม่น้ำโขงและแม่น้ำสาขาเท่านั้น ขนาดโตเต็มที่มีความยาวกว่า 3 เมตร และมีน้ำหนักมากกว่า 250 กิโลกรัม   กินสาหร่ายที่ขึ้นอยู่ตามก้อนหินใต้น้ำ ใช้เป็นอาหารจัดเป็นปลาที่มีสถานภาพใกล้สูญพันธุ์

ปลาบึก

          พันธุ์ปลาน้ำจืดที่มีเกล็ดของไทย เช่น
          1. ปลาสร้อยนกเขา หรือ ขี้ขม, ซ่า, นกเขา, พรมหัวเหม็น(ภาคกลางและใต้), อีไทย(ภาคเหนือและอีสาน), อิกันตูโบ(มลายู) HARD - LIPPED BARB : Osteochilus hasselti
          ลำตัวเพรียวยาวแบนข้างเล็กน้อย ข้างลำตัวมีจุดสีดำเรียงกระจายต่อกันเป็นแนวจากหลังช่องเหงือกจรดโคนหาง บริเวณท้องมีจุดสีส้มประแต้มอยู่ มีหนวดสั้น 2 คู่  ครีบทุกครีบยกเว้นครีบอกสีส้มแซมเทา  พบทั่วทุกภาคของประเทศไทย และทั่วภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ถึงบอร์เนียว พบขนาดโตเต็มที่มีความยาวประมาณ 40 เซนติเมตร กินตะไคร่น้ำพรรณไม้น้ำและอินทรียสารเป็นอาหาร
          2. ปลากระสูบขีด TRANSVERSE-BAR BARB : Hampala macrolepidota
          ปากกว้าง มีหนวดที่มุมปาก 1 คู่ เกล็ดใหญ่ สีตัวเป็นสีขาวเงิน มีลายดำพาดขวางลำตัว หางสีแดงสด ครีบสีแดงหรือสีส้ม  พบในแม่น้ำ ลำคลองทั่วไปทุกภาคของไทย ขนาดโตเต็มที่มีความยาวกว่า50 เซนติเมตร  กินปลาขนาดเล็ก เป็นอาหารและตกเป็นกีฬา
          3. ปลากาดำหรือปลาเพี้ย SAILFIN SHARK : Morulius chrysophekadion
          ปากยืดหดได้และมีลักษณะแบบปากดูด ริมฝีปากบนและล่างเป็นหยัก มีติ่งเนื้อเป็นฝอยสั้น ๆ มีหนวด 2 คู่ ครีบหลังใหญ่และสูงมาก สีของลำตัวมีตั้งแต่ม่วงแก่ไปจนถึงดำเข้ม เกล็ดทุกเกล็ดมีจุดสีเหลืองจาง ๆ อยู่ตรงกลาง ครีบสีคล้ำ  อาศัยในแหล่งน้ำนิ่งและแม่น้ำตั้งแต่ลุ่มน้ำแม่กลอง, สาละวิน ถึงแม่น้ำโขงและภาคใต้ ขนาดโตเต็มที่มีความยาวประมาณ 48 เซนติเมตร  กินตะไคร่น้ำ พืชน้ำขนาดเล็ก แพลงก์ตอน และตัวอ่อนแมลงน้ำ  นำมาเลี้ยงเป็นปลาสวยงาม และใช้เป็นอาหาร
          4. ปลาสร้อยขาว (ปลาสร้อย หรือ ปลาสร้อยหัวกลม) JULLIEN'S MUD CRAP : Henicorhynchus siamensis
          ลำตัวยาวเพรียวแบนข้าง ปากเล็กไม่มีหนวด ฤดูผสมพันธุ์จะรวมกันเป็นฝูงใหญ่ มีการย้ายถิ่นการวางไข่  พบทั่วไปตามแม่น้ำลำคลองและหนองบึงทั่วทุกภาคของไทย ลาว กัมพูชา และเวียดนาม มีขนาด 7 - 22 เซนติเมตร กินพืชน้ำ และแมลงน้ำ  เป็นอาหาร

          พันธุ์ปลาน้ำจืดของไทยที่ใกล้สูญพันธุ์ เช่น
           1. ปลาหางไหม้, หางเหยี่ยว BALA SHARK : Balantiocheilos melanopterus          จัดเป็นปลาน้ำจืดที่สวยงามที่สุดในโลกชนิดหนึ่ง รูปร่างเพรียว ครีบหางเว้าลึก ข้างลำตัวสีเงินวาว ครีบทุกครีบยกเว้นครีบอกเหลืองขลิบดำ สามารถกระโดดได้สูงถึง 2 เมตร ชนิดที่พบในประเทศไทยสูญพันธุ์ไปแล้ว ชนิดที่เล้ยงกันในปัจจุบันเป็นปลาที่พบในบอร์เนียว ชอบอยู่รวมกันเป็นฝูงใหญ่ มีขนาด 15 - 20 เซนติเมตร กินกุ้งขนาดเล็ก ตัวอ่อนแมลงน้ำและสัตว์เล็ก ๆ อื่น ๆ นำมาเลี้ยงเป็นปลาสวยงาม

ปลาหางไหม้

           2. ปลายี่สกไทย JULLIEN'S GOLDEN PRICE CARP : Probarbus Jullieni
          ลำตัว มีแถบสีดำพาดตามยาว 7 แถบ ตาสีแดงสด ริมฝีปากบนมีหนวดสั้น ๆ 1 คู่  อาศัยในแม่น้ำ พบในลุ่มแม่น้ำเจ้าพระยา แม่กลอง แม่น้ำโขง และแม่น้ำปาหังของมาเลเซีย ขนาดความยาวประมาณ 1 เมตร กินหอยน้ำจืด และสัตว์น้ำขนาดเล็ก เป็นอาหาร
           3. ปลากระโห้  SIAMESE GIANT CRAP : Catlocarpio siamensis          เป็นปลาวงศ์ตะเพียนที่มีขนาดใหญ่ที่สุดในโลกชนิดหนึ่ง หัวใหญ่ ลำตัวค่อนข้างป้อมแบนข้าง ตัวสีเทาแซมชมพู ปากกว้าง ไม่มีหนวด เกล็ดใหญ่ขอบเรียบทุกอันมีสีแดงปนส้ม อาศัยในแม่น้ำสายใหญ่ตั้งแต่ลุ่มน้ำแม่กลอง เจ้าพระยาถึงแม่นํ้าโขง เป็นปลาใกล้สูญพันธุ์  มีขนาดประมาณ 1 - 2 เมตร กินแพลงก์ตอน พืชนํ้า เป็นอาหาร
          4. ปลาสะตือ  FEATHER - FINNED FISH : Chitala lopis
          รูปร่างคล้ายปลากราย มีเกล็ดเล็กมาก สีพื้นลำตัวเป็นสีเทาเงิน มีแก้มสีดำที่ฐานครีบอก อาศัยในแม่น้ำและลำธารในป่าตั้งแต่ลุ่มน้ำแม่กลอง เจ้าพระยา แม่น้ำโขง และภาคใต้ มีขนาด 70 - 80 เซนติเมตร กินปลาและกุ้ง เป็นอาหาร

หน้าที่ 1 | 2