ระบบนิเวศแหล่งต้นน้ำลำธาร

สาระสำคัญ

         ระบบนิเวศแหล่งต้นน้ำลำธาร มักมีสภาพภูมิประเทศที่เป็นเทือกเขาสลับซับซ้อน มีความลาดชันสูง ปกคลุมด้วยพรรณไม้หนาแน่น  จึงเป็นแหล่งที่มีสัตว์น้ำชนิดต่างๆที่ถูกจำกัดการแพร่กระจายเฉพาะบริเวณแหล่งต้นน้ำ เช่น ปลาพลวงหิน ปลาเวียน  ปลาซิวใบไผ่ ปลาหนามหลัง ปลาน้ำหมึก ปลาร่องไม้ตับ ปลาเลียหิน  ปลาติดหิน ปูเจ้าฟ้า ปูราชินี ปูคีรีขันธ์ เป็นต้น   ส่วนพืชได้แก่ มอส และเฟิร์น เป็นต้น
สัตว์น้ำในระบบนิเวศแหล่งต้นน้ำ เช่น
1. ปลาเลียหิน  STONE LAPPING FISH : Garra taeniata
         ลำตัวเรียวยาวค่อนข้างกลม มีแถบสีดำขนาดใหญ่คาดจากจะงอยปากจรดปลายหาง มีหนวด 1 คู่ ปากอยู่ด้านล่างสามารถยึดเกาะก้อนหินหรือวัสดุใต้น้ำได้ อาศัยในบริเวณที่มีกระแสน้ำไหล ตามน้ำตก ลำธารบนภูเขาเกือบทั่วทุกภาค มีขนาด 20 เซนติเมตร  กินตะไคร่น้ำและสาหร่ายที่เกาะอยู่ตามก้อนหินและขอนไม้ เป็นปลาสวยงามที่ช่วยทำความสะอาดตู้ปลา
2. ปลาไส้ขม LONG - BARBEL DANIO : Danio tweedei
         เป็นปลาซิวขนาดเล็กที่อาศัยในลำธารใต้ร่มไม้ อยู่รวมกันเป็นฝูงเล็ก ๆ ตัวผู้และตัวเมียมีลักษณะภายนอกเหมือนกัน อาศัยอยู่ตามลำธารในแถบจังหวัดจันทบุรี  มีขนาด 3 – 8 เซนติเมตร กินตัวอ่อนของแมลง ลูกน้ำและแมลงน้ำตัวเล็ก ๆ  นำมาเลี้ยงเป็นปลาสวยงาม
3. ปลาซิวข้างขวาน, รัสบอร่า, ซิวรัสบอร่า RASBORA, RED RASBORA, HARLEQUIN FISH : Trigonostigma  espei
         ลำตัวแบนข้าง มีสีน้ำตาลอมส้มหรือชมพู ข้างลำตัวมีแถบสีดำคล้ายรูปสามเหลี่ยมคาดตามยาว วางไข่เกาะติดตามใบของพืชน้ำ แต่ละครั้ง 200 - 300 ฟอง พบในน้ำตกและลำธารในเขตภาคใต้ นอกจากนี้ยังพบในมาเลเซียและอินโดนีเซีย มักอยู่รวมกันเป็นฝูง กินแพลงก์ตอน นำมาเลี้ยงเป็นปลาสวยงาม
4. ปลาสร้อยน้ำผึ้ง, อีดูด ,เทศบาล, ลูกผึ้ง ALBINO ALGAE EATER , HONEY SUCKER : Gyrinocheilus aymonieri
         รูปร่างทรงกระบอก ลำตัวค่อนข้างกลม หัวโต ริมฝีปากอยู่ด้านล่าง ที่ปลายจะงอยปากของตัวผู้ที่โตเต็มวัยเป็นตุ่มแหลมเล็ก ๆ เกล็ดค่อนข้างใหญ่ ครีบอกใหญ่แผ่ออกด้านข้าง ครีบหลังค่อนข้างยาว ตุ่มบนจะงอยปากสีแดงเรื่อหรือสีขาว  พบเป็นฝูงใหญ่ในแม่น้ำและหนองบึง เคยเป็นวัตถุดิบของน้ำปลาสร้อยน้ำผึ้งที่มีชื่อของจังหวัดราชบุรี ขนาดที่พบทั่วไป 8 - 13 เซนติเมตร กินตะไคร่น้ำตามพื้นหิน เป็นอาหาร และนำมาเลี้ยงเป็นปลาสวยงาม